گواهینامه رانندگی مدرکی هویتی است که توسط پلیس راهنمایی و رانندگی برای افراد بالای ۱۸ سال که در آزمون آئین‌نامه و عملی شهر قبول می‌شوند صادر می شود و افراد بدون گواهینامه مجاز به رانندگی با انواع وسیله حمل و نقل نیستند و در صورت عدم رعایت این موضوع مشمول جریمه یا حتی مجازات های دیگر خواهند شد. گواهینامه رانندگی چند نوع دارد که در این مقاله قصد دارین به بیان شرایط و مراحل گرفتن گواهینامه پایه یک می پردازیم، پس تا انتها همراه ما باشید.
انواع گواهینامه رانندگی
پیش از آشنایی با شرایط و مراحل گرفتن گواهینامه رانندگی لازم است تا ابتدا با انواع گواهینامه آشنا شوید. گواهینامه های رانندگی صادره ۵ نوع دارند که عبارتند از پایه سه که رایج ترین گواهینامه در بین افراد است، پایه دو، پایه یک، موتور سیکلت و ویژه که در جدول زیر شرایط هر یک را مشاهده می کنید.
| ردیف | نوع گواهینامه | حداقل سن برای اخذ گواهینامه | شرایط | توضیحات | پیش نیاز ها |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | پایه سه | ورود به ۱۸ سال | – گواهی سلامت، جسمی، روحی و روانی – طی دوره آموزش نظری و عملی – قبولی در آزمون آئین‌نامه و عملی شهر با وسایل نقلیه مربوطه | حداکثر مجموع وزن و ظرفیت بار ۳.۵ تن یا حمل حداکثر ۹ نفر سرنشین با راننده به جز وسایل نقلیه خدمات عمومی مانند وانت، نیسان با پلاک شخصی و ون. | ندارد |
| ۲ | پایه دو | ۲۳ سال تمام | – گذشت ۲ سال تمام از اخذ گواهینامه پایه سه – گواهی سلامت جسمی، روحی و روانی – تست عدم اعتیاد – طی دوره آموزش نظری و عملی – قبولی در آزمون آئین‌نامه و عملی شهر با مینی بوس و خاور | حداکثر مجموع وزن و ظرفیت بار ۶ تن و حمل حداکثر ۲۶ نفر سرنشین | پایه سه |
| ۳ | پایه یک | ۲۵ سال تمام | – گذشت ۲ سال تمام از اخذ گواهینامه پایه سه – گواهی سلامت جسمی، روحی و روانی – تست عدم اعتیاد – طی دوره آموزش نظری و عملی – قبولی در آزمون آئین‌نامه و عملی شهر با کامیون ۱۹۲۱ و اتوبوس بنز ۳۰۲ مسافربری | مجموع وزن و ظرفیت باربیش از ۶ تن یا حمل بیش از ۲۶ نفر سرنشین | پایه دو |
| ۴ | موتور سیکلت | ۱۸ سال تمام | – گواهی سلامت جسمی، روحی و روانی – طی دوره آموزش نظری و عملی – قبولی درآزمون آئین‌نامه و عملی شهر با موتورسیکلت ۲۰۰ سی سی | دارندگان گواهینامه موتورسیکلت پس از گذشت۳ سال از تاریخ صدور گواهینامه موتورسیکلت و رسیدن به سن ۲۳ سال تمام می‌توانند با موتورسیکلت با حجم بالاتر از ۲۰۰ سی سی رانندگی نمایند. | ندارد |
| ۵ | ویژه | ۲۰ سال تمام | – گواهی سلامت، جسمی، روحی و روانی – طی دوره آموزش نظری و عملی – قبولی در آزمون آئین‌نامه و عملی شهر با وسایل نقلیه مربوطه | انواع وسایل نقلیه عمرانی، صنعتی، کشاورزی و کارگاهی | ندارد |
اعتبار گواهینامه رانندگی ۱۰ سال است و پس از پایان اعتبار در صورت احراز سلامت جسمی و روانی هر ده سال تمدید می شود. افراد بالای ۷۰ سال نیز باید هر ۵ سال یکبار برای بررسی سلامت جسمی و روانی و درصورت لزوم تعویض گواهینامه متناسب با شرایط جسمی و روانی خود باید به راهنمایی و رانندگی مراجعه کنند.
شرایط گرفتن گواهینامه پایه یک
همانطور که در جدول بالا نیز مشاهده کردید، گواهینامه پایه یک برای رانندگی با ماشین های سنگین با بیش از ۶ تن بار یا بیش از ۲۶ نفر صادر می شود.
- داشتن حداقل ۲۵ سال تمام
- قبولی در آزمون آیین‌نامه راهنمایی و رانندگی
- قبولی در آزمون عملی با کامیون ۱۹۲۱ و اتوبوسمسافربری بنز ۳۰۲ مسافربری
- داشتن اطلاعات فنی درباره ماشین‌های سنگین
- داشتن گواهینامه پایه دو با گذشت حداقل دو سال از اخذ گواهینامه
- انجام معاینات جسمی
توجه: برای گرفتن گواهینامه پایه یک نیازی به گواهی پایان خدمت و داشتن مدرک دیپلم نیست.
مدارک مورد نیاز برای صدور گواهینامه پایه یک
مدارک مورد نیاز برای گرفتن گواهینامه پایه یک:
- اصل گواهینامه پایه دو
- اصل و کپی کارت ملی هوشمند یا تاییدیه ثبت احوال
- اصل و کپی شناسنامه
- کپی از صفحه توضیحات شناسنامه در صورت لزوم
- ۸ قطعه عکس ۳ در ۴
شرایط عکس گواهینامه:
- گردی صورت باید کامکلا مشخص باشد.
- زمینه عکس باید روشن باشد.
- خانم ها باید حجاب کامل اسلامی داشته باشند.
- آقایان باید بدون کلاه، عینک، کراوات و لباس خاص باشند.
هزینه گواهینامه پایه یک
هزینه دریافت گواهینامه پایه یک هر سال بر اساس پارامتر های زیر تعرفه متفاوتی دارد:
- هزینه آموزش تئوری و عملی
- هزینه معاینات پزشکی
- هزینه تست عدم اعتیاد
- هزینه کتاب آموزشی
- هزینه فاکتورهای صدور کاردکس
رنگ بندی گواهینامه ها
گواهینامه‌ها در ۵ رنگ طلایی، نقره‌ای، سفید، نارنجی و قرمز صادر می‌شوند که نشان‌دهنده کیفیت رانندگی فرد است که در ابتدا گواهینامه تمامی افراد سفید است و در صورت انجام تخلف رنگ گواهینامه فرد نارنجی و قرمز می‌شود. در این بین رانندگان بدون تخلف نیز گواهینامه نقره‌ای و طلایی دریافت می‌کنند و رانندگان بسته به رنگ گواهینامه خود از امتیازات به شرح زیر بهره مند می شوند:
| رنگ گواهینامه | اعتبار | تخفیف بیمه | تخفیف عوارض آزادراهی | تخفیف عوارض سالانه شهرداری | تخفیف معاینه فنی | تخفیف هزینه نقل و انتقال | سایر امتیازات |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
گواهینامه سفید | ۲ سال | ۵% | – | – | – | – | – |
گواهینامه نقره ای | ۵ سال | ۱۰% | ۵% | ۵% | ۱۰% | ۱۵% | * خدمات ویژه امداد خودرو * بازرس نامحسوس |
گواهینامه طلایی | ۱۰ سال | ۲۰% | ۱۰% | ۱۰% | ۲۰% | ۲۰% | * خدمات ویژه امداد خودرو * بازرس ویژه * تخفیف هتل‌ها، مراکز تفریحی، اقامتی و رفاهی * اولویت استخدام در دستگاه‌های دولتی به عنوان راننده |
مدارک لازم برای تمدید گواهینامه پایه یک
مدارک لازم برای تمدید گواهینامه پایه یک عبارتند از:
- اصل و کپی شناسنامه (و در صورت نیاز کپی صفحه توضیحات)
- اصل و کپی کارت ملی
- اصل گواهینامه قبلی
- آدرس دقیق و کد پستی محل سکونت
- سه قطعه عکس سه در چهار با زمینه سفید
- گواهی عدم اعتیاد
- فیش پرداختی هزینه‌ها و گواهی گروه خونی
سخن پایانی
شما با گرفتن گواهینامه پایه یک مجاز به رانندگی خودرو های سنگین هستید و می توانید به راحتی سراغ شغل رانندگی کامیون یا هر ماشین سنگین دیگری باشید. همچنین خوب است بدانید که گواهینامه ایرانی در ۷۸ کشور اروپایی و آسیایی به مدت ۶ ماه بدون تبدیل گواهینامه رانندگی معتبر است. اما به خاطر داشته باشید که برای رانندگی با خودرو شخصی خودتان نیاز به دریافت پلاک ترانزیت دارید چه قصد حمل بار را به کشور دیگری داشته باشید، چه بخواهید با خودروی شخصیان مسافرت کنید.
